က်ိဳက္ခမီေရလည္ဘုရားသမိုင္းေႀကာင္းဗုဒၶကမၻာမွ ကူးယူေဖာျ္ပသည္။

 

 က်ိဳက္ခမီေရလယ္ဘုရားအား ညမီးပူေဇာ္ထားေသာျမင္ကြင္း

 

 က်ိဳက္ခမီေရလယ္ဘုရားအား ညမီးပူေဇာ္ထားေသာျမင္ကြင္း

က်ိဳက္ခမီေရလယ္ဘုရား ငါးစားေကၽြးေသာေနရာတြင္ ဘုရားဖူးမ်ားငါးစားေကၽြးေနေသာျမင္ကြင္း 

 

 က်ိဳက္ခမီေရလယ္ဘုရား ဂႏၶကုဋီတိုက္ 

 

 က်ိဳက္ခမီေရလယ္ဘုရား မီးျပတိုက္

ရွင္ဥပဂတၱအရွင္ျမတ္အား ဆက္ကပ္သည့္ အာရံုဆြမ္းအိုး သပိတ္အိုးမ်ား

ရွင္ဥပဂတၱအရွင္ျမတ္အား ဆက္ကပ္သည့္ အာရံုဆြမ္းအိုး သပိတ္အိုးမ်ား

 

 ဆင္ပုန္းဂူ ေရတတ္ေရက် ေန၀င္ခ်ိန္ရႈခင္း 

က်ိဳက္ခမီေရလယ္ဘုရားသမိုင္းေႀကာင္း

သံုးလူ႕ထြဋ္ထား သဗၺညဳရွင္ေတာ္ဘုရားသည္ ဘုရားအျဖစ္သို့ေရာက္ရွိေတာ္မမူမွီ၊ 

ရွည္ႀကာေသာကာလက၊ရာမညကရႏၷကတိုင္း၊သုတိႏၷနဂရ ဟုထင္ရွားစြာရွိေလသတည္း။ 

ထိုတိုင္းျပည္တြင္၊ ျမတ္စြာဘုရားပြင့္ေတာ္မမူမွီ ႏွစ္ေပါင္း

(၅၀) ေလာက္ကပင္၊ တိႆရာဇာ အမည္ေတာ္ 

ရွိေသာ ဘုရင္မင္းျမတ္သည္၊ ထီးနန္းကနတ္ေပ်ာက္စိုးစံေတာ္မူရာ၊ သီရိကပၸါမဟာေဒ၀ီ။ 

မေဟာသီနာမံ၊ ေထာင္နန္းစံမိ ဖုရားႀကီးမွာ သားေတာ္ႏွစ္ပါး ထြန္းကားေတာ္မူေလ၏။

သားေတာ္အႀကီးမွာ ဖြားေတာ္မူျမင္ျပီးစကပင္ လကၡဏာတတ္ 

ပေရာဟိတ္ပုဏၰားေတာ္တို႕က၊ ထိုမင္းသားသည္ နဴးညံ့သိမ္ေမြ႕ျခင္း၊ 

သိပၸပညာအရာရာတို့ကိုတတ္ေျမာက္ကၽြမ္းက်င္ျခင္း၊သူေတာ္ သူေတာ္ျမတ္ အေလ့အထ၊

သိကၡာသီလႏွင့္၊ ျပည့္စံုသည္ျဖစ္မည့္အေႀကာင္း၊ ေကာင္းစြာေျပာေဟာ 

နိမိတ္တတ္ႀကေသာေႀကာင့္ ခမည္းေတာ္ ဘုရင္က အလြန္ပင္ခ်စ္ျမတ္နိဳးေတာ္မူသျဖင့္

တိႆကုမာရ ဟုမိမိ၏ဘဲြ႕နာမတတ္လ်က္ ေပးအပ္သနားေတာ္မူ၏။ သားေတာ္အငယ္မွာ ျခေသၤ့၏ စက္လကၡာပါလ်က္ ဖြားေတာ္မူေသာေႀကာင့္ သီဟကုမာရ

ဟုအမည္နာမ ခတ္ႏွိပ္ေတာ္မူေလသတည္း။

ထိုသိႆကုမာရမင္းသား သက္ေတာ္ (၂၃)ႏွစ္ သီဟကုမာရမင္းသား

သက္ေတာ္ (၂၁) ႏွစ္ ရွိႀကေသာအခါ တစ္ေန့သ၌ တိႆကုမာရေနာင္ေတာ္ႀကီးက သမၼာသတိ

ဥာဏ္အႀကံျဖစ္ေတာ္မူ၍ ညီေတာ္ သီဟကုမာရ ကိုေခၚျပီးလွ်င္ 

တုိင္ပင္ေတာ္မူသည္မွာ ေနာင္ေတာ္ႏွင့္ညီေတာ္တို့သည္ ဒုလႅဘ 

ငါးပါးတြင္ လူ႕ဘ၀ကိုရရန္ အလြန္ခဲယဥ္းျခင္းျဖစ္ပါလွ်က္၊ 

ကုသို္လ္ကံအေႀကာင္းျမတ္သျဖင့္၊ ယခုလူ႕ဘ၀ရေပသည္။ 

ထိုသို႕ရႀကသည့္အတိုင္း ေနာင္အနာဂတ္အခါ ဘ၀မ်ားစြာတို႔၌ လည္း 

ယခုထက္တိုး၍ ေကာင္းက်ိဳးျမင့္ျမဲ ဆင့္ထက္ကဲလွ်က္ မဂ္ဖိုလ္နိဗၺာန္အေျချပဳ၊ ရုကၡမူလ 

ဧကစာရတည္းဟူေသာ ေတာေတာင္ေပ်ာ္ေမြ႕ ရေသ့ရဟန္းျပဳလုပ္ႀကပီးလွ်င္ သိကၡာ

သီလႏွင့္သမထ၀ိပႆသနာ ဘာ၀နာကမၼဌာန္းတို႕ကို ႀကိဳးပန္းစြာ 

အားထုတ္ရေသာ္၊ ေလ်ာ္ကန္သင့္ျမတ္မည္။ထင္ျမင္သေဘာရေတာ္မူသည္။

အကယ္၍ တိုင္းျပည္နိဳင္ငံႏွင့္ကတြ ထီးေမြနန္းေမြဆက္ခံေလက ယြင္းေသြတိမ္းပါး

မတရားကဲ့ေသာ္ ရွည္လ်ားသံသရာ။ ၀န္ေလးစြာေသာအေႀကာင္းမ်ားကို မိန္႕ဆိုျမြက္ဟ

တိုင္ပင္ေတာ္မူရာ၊ ထိုအခါ ညီေတာ္ က ေနာင္ေတာ္ဘုရား မိန္႕ႀကားေတာ္မူသည့္အတိုင္း

လိုက္နာသေဘာတူသျဖင့္ ညီေတာ္ ေနာင္ေတာ္ ႏွစ္ပါးတို႕သည္ ခမည္းေတာ္

မယ္ေတာဘုရား္တို႕ထံ ခြင့္ပန္ေလွ်ာက္ထားရာ ခြင့္ရသျဖင့္ သုတိႏၷနဂရျပည္မွ

အေရွ႕ေတာင္အရပ္ျဖစ္ေသာ၊ ဂစၧဂီရိေတာင္စခန္းသို႔ ျမန္းထြက္ဆိုက္ေရာက္၍

ရေသ့ျပဳလ်က္ေနႀကကုန္၏။

ဤသို႕ေနထိုင္ရာ သီလသိကၡာျပည့္စံုစြာႏွင့္ သမထ၀ိပႆနာ၊ ဘာ၀နာကမၼဌာန္းမ်ားကို၊ 

ႀကိဳးစားပမ္းစားပြးမ်ားႀကေတာ္မူေသာေႀကာင့္ လရက္မရွည္မႀကာမွီပင္

ေလာကီစ်ာန္သမာပါတ္ကိုရႀကေလ၏။ 

ထိုစ်ာန္သမာပါတ္ကို ရႀကျပီးေသာအခါ၊ ေနာင္ေတာ္က တစ္ဖန္ အႀကံျဖစ္ေတာ္မူသည္မွာ၊ 

ငါတို႕ညီေနာင္ႏွစ္ပါးအတူတကြ ေနေတာ္မူသည္မွာ

သင့္ေလ်ာမည္မဟုတ္္၊ ေတာ္သင့္ေတာ္ရာ တစ္ျခားဆီ 

ခဲြခြာေနထိုင္မွသာ သင့္ေလ်ာမည္ဟု ညီေတာ္အား မိန့္္ႀကားေလေသာ္၊ 

ညီေတာ္ကလည္း ေနာင္ေတာ္မိန့္သမွ်ကို သေဘာက်သျဖင့္ ေနာင္ေတာ္မွာ ယခုအခါ 

ဇင္းက်ိဳက္ဟုေခၚေ၀ၚသမုတ္ေသာ ဂစၧဂီရိေတာင္တြင္ ခဲြခြာလ်က္သီးျခားေနထိုင္ႀကေလ၏။

အေႀကာင္းတစ္စံုတစ္ရာ ရွိခဲ့ေသာ္ မီးကိုျပရန္ အမွတ္သညာထားႀကကုန္၏။

ထိုဂစၧာဂီ၇ီေတာင္အေနာက္ဘက္၊ ေတာင္ေျခကမ္းပါးႏွင့္မနီးမေ၀းထဲတြင္

ေသာင္ပတ္လည္၀ိုင္းလွ်က္ ကၽြန္းတစ္ကၽြန္းရွိေလ၏။ ဤကၽြန္း၌ကား သစ္ပင္ပန္းပင္တို႕သည္

ရာသီအလိုက္ တင့္တယ္စြာ သီးပြင့္ျခင္းႏွင့္ျပည့္စံုသည့္အျပင္ ခ်မ္းေအးႀကည္စြ အရိပ္အာ၀ါသႏွင့္ 

အလြန္တင့္တယ္သာယာေလေသာေႀကာင့္ေရသတၱ၀ါအဟိတ္သားနဂါးမသည္ထိုကၽြန္းသို႕

လာေရာက္ေပ်ာ္ေမြ႕ေနထိုင္ေတာ္မူရာ၊ တစ္ရံေသာအခါ ဂစၧဂီ၇ီေတာင္ေျခကမ္းပါး 

သို့လွည့္လည္သြားလာတတ္၏။

လူသ႑န္ျဖင့္ႀကံအင္ရူပတင့္တယ္လွပစြာ ဖန္ဆင္းခါေနထိုင္ေလ့ံရွိ၏။

ဤအခါဤကာလ ဟိမ၀ႏၱာမွ ၀ိဇၨာရိရ္လုလင္သည္ 

ထိုဂစၧဂီ၇ိေတာင္သို႕ အစဥ္မပ်က္လွည့္ပတ္ သြားလာေနထိုင္ေလ၏။ 

ထိုသို႕သြားလာလွည့္ပတ္ေနရာတြင္အခါတစ္ပါး နဂါးမႏွင့္ ၀ိဇၨရိရ္ေတြ႕ကာလ ပရံပရေရွးဘ၀က၊

ကုသလ ထူးျပဳခ်ဖူးေသာေရစက္၊ ပနက္ဘူးေသာသစၥာေႀကာင့္ ေမတၱာယိုဖိတ္ 

ရာဂစိတ္ေစာသျဖင့္ ကိုယ္လက္ႏွီးေႏွာေလရာ နဂါးမ၌ပဋိသေႏၶတည္ေနစဲြကပ္ေလ၏။ 

နဂါးမတို့ထံုးစံမွာ မႏုႆလူ႕ဇာတ္ႏွင့္ စဲြကပ္ေသာပဋိသေႏၶကို လူ႕ျပည္တြင္မခ်ပဲ

နဂါးျပည္သို႕ျပန္ရန္ထံုးစံမရွိ၍ ပဋိသေႏၶရင့္မာသည့္တိုင္ေအာင္ ေစာင့္လင့္ဆိုင္းငံ့ျပီးမွ 

ဥကိုခ်ခ်ိန္က်သျဖင့္ ထိုကၽြန္းမွာပင္ရင္ေသြးရင္ႏွစ္အစံုဥႏွစ္လံုးကိုဥထားစြန္႕ပစ္ထားျပီးလွ်င္

နဂါးျပည္သိိုံျပန္လည္သြား၏။

ထိုနဂါးမျပန္သြားျပီးေနာက္မ်ားမႀကာမွီပင္ တိႆရွင္ရေသ့သည္ ေျခေညာင္းထက္ဆန္႕လွည့္ျဖန္႕

သြားလာခိုက္တြင္ ပင္လယ္ကမ္းပါး၌ ဥႏွစ္လံုးကုိျမင္လွ်င္ 

အလြန္ပင္ထူးဆန္းေသာ ဥမ်ားျဖစ္သည္ဟူ၍ ယူေဆာင္ျပန္လာခဲ့ရာ 

မိမိေက်ာင္းသခၤမ္းသို႕ေရာက္ကာလ၊ ညီေတာ္ကိုမီးရိႈးျပ၍ေခၚသည္တြင္ 

ညီေတာ္လာေရာက္လွ်င္၊ ေနာင္ေတာ္က ညီေတာ္သို႕၊ ဥတစ္လံုးကိုေပးအပ္သနားေတာ္

မူလိုက္ေလေသာ္၊ဘိုးေတာ္အဥၨနမင္းႀကီးသည္ သကၠရာဇ္ (၈၆)

ေလးငါးရက္ကိုျပိဳျပီးေနာက္ (၈၉) ခုေျမာက္တြင္ ညီေတာ္၏ဥမွာ ေယာက်ာၤးငယ္ဖြားျမင္၏။ 

ထို့အတူ ေနာင္ေတာ္၏ဥသည္ ညီေတာ္ဒဥေပါက္ဖြားခ်ိန္ထက္ 

တစ္နာရီခန့္ အရင္ႀကိဳတင္၍ ေယာက်ာၤးငယ္ပင္ေပါက္ဖြားေလ၏။ အမိမဲ့သား ဖြားခဲ့ပါေသာ္လည္း

ညီေနာင္ႏွစ္ေဖာ္ကုသို္ေတာ္အဟုန္း ရေသ့ျမတ္ ညီေနာင္တို့၏ 

သီလေတာ္ဂုဏ္ေႀကာင့္ ထိုရေသ့ရဟန္းႏွစ္ပါးတို့

အဓိ္ဌာန္ျပဳျခင္းအားျဖင့္ လက္ညႈိးမွထြက္ေသာနို႕ရည္မ်ားႏွင့္ 

တိုက္ေကၽြး ေမြးျမဴႀကျပီးေနာက္၊ထိုသူငယ္ႏွစ္ေယာက္ ဆယ္ႏွစ္အရြယ္ေရာက္ေသာအခါ 

ညီေတာ္ရေသ့ ေမြးျမဴထားေသာသူငယ္သည္ ေက်ာက္ေရာဂါစဲြကပ္

ေသဆံုးျပီးလွ်င္ မိထီလာျပည္၌ အတုလသူေဌးသမီးသုမန၀မ္းတြင္ သေႏၶစဲြကပ္ျပီးေသာ္၊

(၁၀၀) ျပည့္ေျမာက္ေသာႏွစ္တြင္ ဖြားျမင္ျပန္၏။

ထိုသူငယ္ရွစ္ႏွစ္အရြယ္သို႕ေရာက္ေသာအခါ ျမတ္စြာဘုရားရွင္သည္

{သကၠရာဇ္ ၁၀၃ ခုႏွစ္တြင္ ပြင့္ေတာ္မူျပီး၊ ၅ ၀ါေျမာက္တြင္} 

မိထီလာျပည္သို႕ ေဒသစာရီႀကြခ်ီေတာ္မူ၍ ျပည္သူျပည္သား

အေပါင္းတို႕အား တရားဓမၼတိုက္ေကၽြးလ်က္ ေဟာျပခၽြတ္ေတာ္မူရာ 

ထိုသူငယ္သည္ ျမတ္စြာဘုရားထံ ဆည္းကပ္ခစား၍ 

တရားေရေအးေသာက္စို႕ရသျဖင့္ ပါရမီသမၻာရင့္ေသာေႀကာင့္ 

မႀကာမွီပင္ဂ၀ံပတိသာမေဏျဖစ္ေလ၏။ ထို႕ေနာက္ ဂ၀ံပတိရဟႏၱာ

ဟုထင္ရွားစြာျဖစ္ျပန္ေလသည္။

သကၠရာဇ္ ၁၁၀ ျပည့္ႏွစ္တြင္ သုတိႏၷနဂရျပည့္ရွင္ ဘုရင္တိႆမင္းႀကီးသည္

နတ္ရြာစံေတာ္မူသျဖင့္မႈးမတ္ေသနာပတိတို့ကယခုေရႊနန္းသခင္ဘုရင္မင္းျမတ္

နတ္ရြာစံလြန္ေတာ္မူေခ်ျပီ။ ထီးနန္းေမြႏွစ္ကို ညီေနာင္ျဖစ္ေသာရေသ့မ်ားမွ တစ္ပါး

အျခားဆက္ခံစိုးစံသူမရွိျဖစ္ေလသည္။ ထို၇ေသ့ညီေနာင္ႏွစ္ပါး 

အျမန္သြားေရာက္ေလ်ာက္ထားမွသင့္မည္ဟု တိုင္ပင္ႏွီးေႏွာသေဘာတူညီႀကျပီးေသာ္ ေနာင္ေတာ္

တိႆရေသ့ရွိရာ ဂစၧဂီရိေတာင္သို့သြားႀကကုန္၏။

ေက်ာင္းေတာ္သို႕ေရာက္ႀကျပီးသကာလ မႈးမတ္မ်ားကေလွ်ာက္ထားသည္မွာ ယခုအခါတြင္

အရွင္မင္းျမတ္တို့၏ ခမည္းေတာ္ေရႊနန္းသခင္ ဘုရင္မင္းတရားႀကီးသည္ လူ႕ျပည္ေညာင္း၍ 

နတ္ရြာသို့ေျပာင္းစံေတာ္မူျပီး က်န္ရစ္သည့္ ထီးနန္းေမြႏွစ္ကို အရွင္သူျမတ္တိုို့မွ တစ္ပါး

အျခားဆက္ခံစိုးစံထိုက္သူမရွိပါ။

သို့အတြက္တာေႀကာင့္ တိုင္းနာဂရာသို႔ ျမန္းထြက္၍ ထီးနန္းဆက္ခံစိုးစံေတာ္မူပါမည့္အေႀကာင္း 

မႈးမတ္အေပါင္းခေညာင္း၀ပ္လွ်ိဳးရွိခိုးတင္ေလွ်ာက္ေတာင္းပန္အသနားခံႀကကုန္၏။

ထို့သို့ေလွ်ာက္ထားေတာင္းပန္အသနားခံႀကသည္အခါ ေနာင္ေတာ္ 

ရေသ့က ငါတို့ညီေနာင္ႏွစ္ပါးသည္ တရားႏွင့္ေပ်ာ္ေမြ႕လို၍ အေလ့၀သီေလာကီရိပ္ျငိမ္ 

စည္းစိမ္ခ်မ္းသာညႊန္တဏွာကို လြန္စြာစက္ဆုပ္ျခင္းေႀကာင့္ ထီးနန္းေမြႏွစ္ကို မအုပ္ခ်ဳပ္မခံစံလိုပဲ 

ခဲြခြာစြန္႕ပစ္ျပီးျဖစ္ေလသည္။ 

ယခုမွတစ္ဖန္ထီးေမြနန္းေမြကို ျပန္၍ခံစံ၇မည္ဆိုေသာ္ မခံစံလိုပါ

သို႕ရာတြင္ငါတို႔၏ကိုယ္စားကိတၱမသား ဥကဘြားေသာ ေယာက်ာၤးျမတ္ကို

ထီးနန္းအပ္ေပးလိုသည္။ အမတ္မင္းတို႕က သေဘာတူႀကမည္ေလာဟု မိန္႕ေတာ္မူေလ၏။ 

ယင္းသို႕မိန္႕ေတာ္မူေသာအခါ မႈးမတ္ေသနာပတိတို႕က ခမည္းေတာ္ေရႊနန္းရွင္ဘုရင္မင္းျမတ္တြင္

ထီးနန္းတိုင္းျပည္၏အေမြကို ဆက္ခံမည့္သားေတာ္မ်ားမွာ အရွင္ျမတ္ညီေနာင္ႏွစ္ပါးသာရွိပါသည္။ 

သို့ပါေသာ္ အရွင္မင္းျမတ္တို႕ရွိေနသမွ် ကိတၱိမသားကိုခန္႕ထားေပးအပ္မည္ျဖစ္လွ်င္လည္း

မပယ္မလွန္မျငင္းဆန္ဘဲ သေဘာတူညီပါေႀကာင္းကိုေကာင္းမြန္စြာေလွ်ာက္ထားႀကကုန္၏။

ထိုသို႕ကေလွ်ာက္ထားႀကျပီးေနာက္ ေန႕ရက္မႀကာမွီ ေဒ၀ါသနင္း 

သိႀကားမင္းသည္(လျပည့္ လကြယ္) ေန႔တိုင္း တိႆရေသ့ထံ တရားေတာ္နာ 

လာေရာက္ျမဲျဖစ္သည္ႏွင့္အညီေရွကေတာ္ေမွာက္သို႔ ခ်ဥ္းကပ္ေရာက္လာေလ၏။ 

ထိုအခါတိႆရေသ့က ကၽြႏု္ပ္သည္ ကိတၱိမသားသူငယ္တို႕အတြက္ ထီးနန္းကနက္ကိုစိုးစံေစရန္၊

စီမံေနရာခ်ထားလိုေသာဆႏၵေႀကာင့္ အလြန္စိတ္လက္မႀကည္သာရွိေႀကာင္း

ထို႕အျပင္ခမည္းေတာ္မင္းဘုရားသည္ ယိုးယြင္းခႏၶာနတ္ရြာစံေတာ္မူေလရာ ကၽြန္ုပ္တို႕သာ 

ဆက္လက္စိုးပိုင္ရန္ အေမြဆိုင္ျဖစ္ေသာဤ ထီးနန္း 

ခရိုင္ နိဳင္ငံတိုင္းျပည္ကို ကိတၱိမသားသူငယ္အားေပးအပ္လိုေႀကာင္း ထိုေပးအပ္မည့္စီမံခ်က္အရ 

မႈးမတ္မ်ားကလည္းအားတတ္ရႊင္ျပ စိတ္ႏွလံုးတူမွ်ႀကေႀကာင္းကို 

သိႀကားမင္းအား ေျပာႀကားတိုင္ပင္ေတာ္မူ၏။

သိႀကားမင္းက တိႆရေသ့စကားႀကားရသည့္အေလ်ာက္ ၀မ္းေျမာက္ေတာ္မူရကား

ရွင္ရေသ့ႏွစ္ပါး စကားျမဲခိုင္တိုင္ပင္ေတာ္မူျပီးသကာလ သကၠရာဇ္ ၁၁၀ ျပည့္ႏွစ္တြင္ 

သုတိႏၷထီးနန္းေဟာင္းကိုထပ္ေလာင္းျပဳျပင္ဖန္ဆင္း၍ ေရနတ္မယ္လွနဂါးမရင္ႏွစ္ 

တိႆရေသ့၏ ကိတၱိမသားျဖစ္ေသာ အသက္ ၂၁ ႏွစ္အရြယ္ရွိသူငယ္ကို 

ဘုရင္ဥကၠဌ္သမု နတ္အရာတင္ေျမွာက္ခါ ေပးအပ္ေတာ္မူကုန္၏။

ဘဲြ႕ေတာ္မွာ ရေသ့ႏွစ္ပါး၏ ဘဲြ႕ေတာ္ႏွစ္ခုကို တစ္စုတည္းေပါင္းစပ္၍ တိႆဓမၼသီဟရာဇာ 

ဟုဘဲြ႔နာမ ခတ္ႏွပ္ေတာ္မူေလ၏။ တိုင္းျပည္၏ အမည္မွာ 

အလယ္ခ်က္၌ ေရႊထြက္ေသာေခ်ာင္းရွိသျဖင့္ သု၀ဏၰဘုမၼိ ဟုအမည္နာမ ခတ္ႏွိပ္ေလသတည္း။

ဂ၀ံပတိရဟႏၱာသည္ အတိတ္ဘ၀ေဟာင္းက ေနာင္ေတာ္ျဖစ္ခဲ့ဖူးသူမွာ

မင္းအျဖစ္သို႔ေရာက္ေႀကာင္း သိေတာ္မူေလလွ်င္ ေတြ႕ျမင္လိုေသာဆႏၵရွိ၍ ျမတ္စြားဘုရား

ထံခြင့္ပန္ေလွ်ာက္ထားျပီး တစ္ပါးတည္းပင္သကၠရာဇ္ ၁၁၀ျပည့္ႏွစ္အတြင္း

ေကာင္းကင္ခရီးျဖင့္ စ်ာန္ယာဥ္စီးႀကြလွ်က္ နန္းေတာ္သို႔ေရာက္ကာလ 

တင့္တယ္ေလွ်ာက္ပတ္ေသာ ေနရာ၌ထိုင္ေတာ္မူ၏။ 

ထိုအခါတိႆဓမၼသီဟရာဇာမင္းက သင္သည္ အဘယ္အမ်ိဳးအႏြယ္ 

ဘယ္သူျဖစ္သနည္းဟု ေမးျမန္းေတာ္မူရာ ငါကားအျခားမဟုတ္ အတိတ္ဘ၀က အေႀကာင္းဆံုစီး၍ 

တကာမင္းႀကီးႏွင့္ ညီအကိုေတာ္ခဲ့ဘူးေႀကာင္း ငါကားညီ တကာေတာ္ကားအကိုျဖစ္ေႀကာင္း၊ 

အေပါင္းဥႆံုလံုးစံုျဖစ္ပ်က္သမွ်ကို ျမြက္ဟမိန္႕ေတာ္မူျပီးခါ။ 

ယခုပစၥကၡဘ၀မွာ သမၼာသဗၺဳဒၶသံုးေလာကထြဋ္ထား၊ဘုရားကိုယ္ေတာ္ျမတ္ႏွင့္

ေတြ႕ေလသျဖင့္ တရားေရေအး အျမိဳက္ေဆးကိုတိုက္ေကၽြးသည့္အေလ်ာက္

ေသာက္မ်ိဳရပါေသာေႀကာင့္ ဂ၀ံပတိသာမေဏ၊ထို႔ေနာက္ဂ၀ြပတိရဟႏၱာျဖစ္ေႀကာင္းမ်ားကို

ျပန္ႀကားမိန္႕ေတာ္မူေလ၏။

တိႆဓမၼသီဟရာဇာမင္းက တစ္ဖန္ဤသို႔ဆိုလွ်င္အရွင္ျမတ္သည္

လူတို႕၏အထြဋ္အထိပ္ျဖစ္ေပေတာ့သည္ဟု ေလွ်ာက္ထားျပန္ရာ ဂ၀ံပတိရဟႏၱာကတစ္ဖန္ 

ငါသည္လူတို႕၏ အထြဋ္အထိပ္မဟုတ္ေပ။

လူ႕ျပည္နတ္ရပ္ မႏႈိင္းအပ္မႏႈိင္းရာ ဘ၀ငါရွင္ေစာသံုးေလာကဓမၼရာဇ္က်စ္သယမၻဴျဖစ္ေတာမူေသာ 

ဘုရားကိုယ္ေတာ္ျမတ္သည္ လူတို႕၏ အထြဋ္အထိပ္ တံဆိပ္နာမအရဟံေစ ဘဂ၀ါအဆံုးရွိေသာ

ကိုးပါးေသာ ဂုဏ္ေတာ္တို႕ႏွင့္ျပည့္စံုေတာ္မူေႀကာင္း 

ရာဇျဂိဳလ္ျပည္၌ေ၀ေနယ်သတၱ၀ါ အမ်ားတို့အားတရားေရေအးတိုက္ေကၽြးလ်က္ရွိေနေႀကာင္းကို 

လံုးေပါင္းအစံုကုန္စင္ေအာင္ ျမြက္ဟေျပာဆိုေတာ္မူေလလွ်င္ တိႆဓမၼသီဟရာဇာမင္းႏွင့္တကြ 

မႈးမတ္ျပည္သူဆင္းရဲသားမ်ားအေပါင္းတို႔မွာ ဂြမ္းဆီထိပမာပီတိမနုႆအျဖာျဖာႏွင့္၊ သဒၶါဟံုႀကြ၍ 

သရဏဂုဏ္ပဥၶသီခံယူႀကျပီးလွ်င္၊ အသနားေတာ္ခံ ေလွ်ာက္ထားေတာင္းပန္ေလႀကသည္မွာ၊

“ အရွင္ျမတ္ဘုရား တိေလာကဓမၼရာဇ္သင္းက်စ္သယမၻဴ ျဖစ္ေတာ္မူေသာသံုးေလာကသခင္ 

ဘုရားရွင္ကိုယ္ေတာ္ျမတ္ကို တပည့္ေတာ္တို႕ဖူးေျမာ္လိုပါသည္။ပင့္ေလွ်ာက္ေပးေတာ္မူပါ ဘုရား “

ဟု၀ပ္တြားေတာင္းပန္အသနားခံႀကကုန္၏။

ထိုသို႔ကေလွ်ာက္ထားေတာင္းပန္သည္ကို ေကာင္းျပီဟု၀န္ခံေတာ္မူ၍ 

ရာဇျဂိဳလ္ျပည္သို႔ႀကြျပီးေသာ္ ဘုရားရွင္ထံသို႕ ၀င္ေရာက္ခ်ဥ္းကပ္ေလျပီးလွ်င္ ဂ၀ံပတိရဟႏၱာသည္

တိႆဓမၼသီဟရာဇာမင္းႏွင့္တကြ မႈးမတ္ျပည္သူဆင္းရဲသားတို႔၏ ေလွ်ာက္ထားေတာင္းပန္

အသနားခံခ်က္အရသု၀ဏၰဘုမၼိျပည္သို႕ ေဒသစာရီႀကြခ်ီေတာ္

မူပါမည့္အေႀကာင္းခေညာင္း၀ပ္လွ်ိဳးရွိခိုးေလွ်ာက္ထားေလလွ်င္ သံုးေလာကထြဋ္ထားဘုရားရွင္က 

သမႏၱစကၡဴသဗၺညဳတေရႊဥာဏ္ေတာ္ျဖင့္ ဆင္ျခင္ေတာ္မူျပန္ရာ သု၀ဏၰျပည္ႏွင့္ေယာနကတိုင္း 

သာဂလျပည္မ်ားမွာ ဘုရားသာသနာေတာ္ ထြန္းေပၚမည့္အေႀကာင္းကို ျမင္ေတာ္မူေသာေႀကာင့္

ေဒသစာရီႀကြခ်ီေတာ္မူမည့္အေႀကာင္းမိန္႕ႀကားညႊန္ျပဗ်ာဒိတ္ခတ္ႏွိပ္ေတာ္မူေလ၏။ 

တို႕ေနာက္ျမတ္စြာဘုရားသည္(ရာဇျရိဳလ္ျပည္တြင္ သီတင္းသံုးေတာ္မူရာ၊ ရွစ္၀ါအလြန္)

သကၠရာဇ္ (၁၁၁)-ခုႏွစ္၊ ေဟမႏၱဥတု တန္ေဆာင္မုန္းလအတြင္း၊ရဟႏၱာအပါး(၅၀၀)-ႏွင့္တကြ

ေဒသစာရိဘကြခ်ီေတာ္မူေလရာ၊ေယာနကတိုင္းသာဂလျပည္ႀကင္းမိုင္ျမိဳ႕သို႕ဆိုက္ေရာက္

ေတာ္မူေလ၏။

ႀကင္းမိုင္မင္းမွာ ေတာင္နန္းစံမိဖုရားႀကီးမွဖြားျမင္ေတာ္မူေသာ

သားေတာ္တစ္က်ိပ္၊ ေျမာက္နန္းစံမိဖုရားမွဖြားျမင္ေတာ္မူေသာ သားေတာ္တစ္က်ိပ္ ေပါင္းသားေတာ္ႏွစ္က်ိပ္ ရွိေတာ္မူ၏။ထိုမင္းတို႕ကိုးကြယ္ဆည္းကပ္ေသာ ကပၸိႏၷမည္တြင္ ရွင္ရေသ့တစ္ပါးလည္းရွိ၏။ ထိုမင္းညီေနာင္ႏွစ္က်ိပ္တြင္ အႀကီးဆံုးေသာမင္းသားသည္ ျမတ္စြာဘုရား ႀကင္းမိုင္ျမိဳ႕သို႕ ဆိုင္ေရာက္လွ်င္ ေရွ႕ဦးစြာပင္ ဘုရားရွင္ကိုယ္ေတာ္ျမတ္ကိုဖူးျမင္ေတြ႕ႀကံုေလ၏။သို႕ကာလ သံုးေလာကသခင္နိဗၺာန္ခြင္သို႕ ကယ္တင္နိဳင္ေသာရွင္ေတာ္ျမတ္ဘုရားျဖစ္ေႀကာင္း စံုစမ္းေမးျမန္းသိရွိရေလေသာ္ရွိခိုးပူေဇာ္ျပီးလွ်င္ ေနာင္အစဥ္မျပတ္ရည္မွတ္ကိုးကြယ္ရန္

ကိုယ္ေတာ္အစားအျဖစ္ တစ္စံုတစ္ရာေပးသနားေတာ္မူပါမည့္အေႀကာင္းေတာင္းပန္ေလွ်ာက္ထားသည္တြင္ ဘုရားရွင္ကိုယ္ေတာ္ျမတ္က ေတြးဆတစ္ဖန္ ေရႊဥာဏ္ေတာ္ စကၡဴျဖင့္ေမွ်ာ္ရႈေထာက္စျပိးေသာ္ ဆံေတာ္တစ္ဆူေပးသနားေတာ္မူေလ၏။ထို့ျပင္က်န္ေသာမင္းတစ္က်ိပ္ကိုးပါးႏွင့္

တကြကပၸိႏၷရွင္ရေသ့တို့ကလည္းဘုရားရွင္ထံဆည္းကပ္ခို၀င္ျပီးေသာ္ေနာင္ေတာ္ႀကီးနည္း

တူဆံေတာ္တစ္ဆူဘကစီရလိုပါေႀကာင္းျဖင့္။ ခေညာင္း၀ပ္တြား ေလွ်ာက္ထားေတာင္းပန္အသနားခံႀကျပန္ေလလွ်င္ျမတ္စြာဘုရားရွင္သည္ ရေသ့ႀကီးႏွင့္တကြ မင္းသားတို႔အားေရႊႀကဳပ္တစ္ခုစီလုပ္၍ရေသ့ႀကီးႏွင့္တကြ မင္းတစ္က်ိပ္ကိုးေယာက္တို့သည္ ေရွ႕ေတာ္ေမွာက္သို႕ေရာက္ႀကျပန္ရာ၊

ဘဂ၀ါအတုလသမၼာသမၺဳဒၶသံုးေလာကထြဋ္ထားရွင္ေတာ္ဘုရားကဆံေတာ္တစ္ဆူစီေပးသနား

ေတာ္မူေလသတည္း။ထို႕ေနာင္ဘရားရွင္ေတာ္ျမတ္သည္ ႀကင္းမိုင္ျမိဳ႕မွ၊(ယခုအခါ က်ိဳက္ခမီျမိဳ႔ႏွင့္ ခရီး ၃မိုင္ခန္႕အကြာေတာင္အရပ္တြင္ရွိ) ေတာင္၀ိုင္းေခၚေတာင္ေပၚသို႕ႀကြေရာက္ေနသန္႕ေတာ္

မူျပီးမွတစ္ဖန္ဆက္လက္၍ေျမာက္ဘက္သို႕ေရာက္ျပန္ေတာ္မူရာ ေနာင္အခါတြင္ဆံေတာ္ကို ဌာပနာျပီးလွ်င္ ေစတီတည္လတံ့ေသာေႀကာင္းျခင္းရာကိုျမင္ေတာ္မူ၍ ေအာက္

အတို႕၌ေကာင္းျမတ္ဆန္းႀကယ္တင့္တယ္စြာဂူရွိေသာ(ယခုေရလယ္ဘုရားတည္ထားသည့္)

ေက်ာင္းေဆာင္ေပၚ၌တစ္ဖန္ ေနသန္႕ျပန္ျပီးေသာ္ သု၀ဏၰဘူမိ(သထံု)

ျမိဳ႕သို႕ ႀကြခ်ီေတာ္မူေလသတည္း။

ေရႊဆံေတာ္တစ္ဆူစီရရွိထားေသာရေသ့ႀကီးႏွင့္တကြမင္းသားႏွစ္က်ိပ္တို့သည္မိမိတို႕ကို

ဆီကိုငွရထားႀကေသာဆံေတာ္ျမတ္တို႕ကို ျမစ္ဆိပ္ကမ္းနားထူးျခားေသာေနရာအရပ္မွာ

ဌာပနာ၍ ေစတီတည္ကိုးကြယ္ႀကမည္ဟု ရည္ရႊယ္စိတ္တမ္းရႊင္လန္း၀မ္းသာ

ေစတနာရွိသည့္အတိုင္းေက်းကၽြန္သင္းပင္းမင္းခ်င္းဗိုလ္ပါမ်ားႏွင့္တကြ ေစတီတည္အံ့ေသာ

ေနရာရွာေတြ႕ႀကေသာအခါယခုေရလယ္ေက်ာက္ေဆာင္အတြင္း၌

သန္႕ရွင္းစင္ႀကယ္ထူးဆန္းတင့္တယ္ေသာဂူ ကိုေတြ႕ျမင္ႀကရေလ၏။

ထိုအခါ ကပၸိႏၷရေသ့ႀကီးႏွင့္တကြ မင္းသားႏွစ္က်ိပ္တို့သည္ အထူထူးေသာပဲြလမ္းသဘင္ဆင္ယင္က်င္းပလွ်က္ အထူးထူးေသာအေမႊးအႀကိဳင္ ပန္းနံ့သာတို႕ျဖင့္ တစ္လပတ္လံုး ပူေဇာ္လႈဒါန္းႀကျပီးမွ ရေသ့ႀကီးႏွင့္မင္းသားတို႕သည္ မိမိတို႕အသီးသီးရရွိကိုးကြယ္ႀကေသာဆံေတာ္(၁၁)ဆူကိုဌာပနာရန္ထပ္မံ၍ေရႊႀကဳပ္(၁၁)လံုးႏွင့္

ေအာက္ခံကလပ္(၁၁)ခ်ပ္ တို႕ကိုျပဳလုပ္ႀကကုန္၏။ ကလပ္္ပမာဏမွာ အျမင့္ (၁၆)လက္သစ္။အက်ယ္(၁၆)လက္သစ္။ေရႊႀကဳပ္ပမာဏမွာ အျမင့္လက္သစ္(၂၀)။အက်ယ္(၁၄)လက္သစ္။ကလပ္တစ္ခုလွ်င္ေရႊခ်ိန္(၉)ပိႆာ။ ႀကဳပ္တစ္ခုလွ်င္ေရႊခ်ိန္(၉)ပိႆာ။ေရႊကလပ္တစ္ခုႏွင့္ေရႊႀကဳပ္တစ္ခုစီခ်ယ္ေသာ

ရတနာမ်ားမွာ(၁၀)ရတီရွိေသာ စိန္လံုးေရ(၃၈၅)လံုး။တန္ဖိုးေငြ (၅၇၇၅၀၀)။

ရွစ္ရတီခဲြရွိေသာ ပတၱျမားအလံုးေရ(၂၇၈)လံုး တန္ဖိုးေငြ (၂၇၈၀၀၀၀၀)။

(၁၃)ရတီရွိေသာျမအလံုးေရ (၁၅၉)လံုး တန္ဖိုးေငြ (၂၈၅၂၀၀၀၀)။

(၁၅)ရတီရွိေသာေက်ာက္မ်က္ရဲႊလံုးေရ(၂၅၀)လံုး တန္ဖိုးေငြ (၃၅၀၀၀၀၀)။

(၉)ရတီခဲြရွိေသာပတၱျမားေျပာက္လံုးေရ(၁၇၉)လံုး တန္ဖိုးေငြ(၇၁၆၀၀၀၀၀)။

ႀကဳပ္ေလးမ်က္ႏွာတြင္စီခ်ယ္ထားေသာ ဂံုညင္းပမာ(၇၉)ရတီရွိေသာ အဖိုးမျဖတ္နိုင္ေသာပတၱျမားႀကီးေလးလံုး ေပါင္း

ရတနာအမ်ိဳးမ်ိဳး(၈၈၅)လံုးတန္ဖိုးေငြ (၁၃၀၉၉၀၅၀၀)။ ျဖစ္သည့္ေရႊကလပ္(၁၁)ခ်ပ္ႏွင့္ ေရႊႀကဳပ္(၁၁) လံုးမွာ ရတနာအမ်ိဳးမ်ိဳး (၉၇၃၅) လံုး တန္ဖိုးေငြ (၁၄၄၀၉၇၂၅၀၀)ႏွင့္။ အဖိုးမျဖတ္နိုင္ေသာ(၇၉)ရတီက်ဆီရွိသည့္ ပတၱျမားႀကီး (၄၄)လံုးျဖစ္ေလသည္။

ထိုသို႕မ်ားျပားလွစြာေသာရတနာအမ်ိဳးမ်ိဳးႏွင့္တကြ အဖိုးတစ္သိန္းထိုက္တန္ေသာ ေကတုမၸရာဇ္တိုင္းျဖစ္

အ၀တ္ပုဆိုးမ်ားေပၚတြင္ အဖိုးတစ္သိန္းထိုက္တန္ေသာ စႏၵကူးမႈံတို႕ကိုျဖန့္ခါထားလ်က္ ပထမေရႊႀကဳပ္ငယ္မ်ားကို ေနာက္ထပ္ျပဳလုပ္ေသာေရႊႀကဳပ္ႀကီးမ်ာအတြင္းသို႔ထည့္သြင္းျပီးလွ်င္ ဂူထဲ၌ဌာပနာႀကျခင္း။

ထိုမွတစ္ပါးေလးလက္မခန္႕ရွိေသာစိန္ႏွင့္ပတၱျမားကို ျမတ္စြာဘုရားသ႑န္ေတာ္ႏွစ္ဆူထုလုပ္၍ ဌာပနာႀကျခင္း၊ ထို႕ျပင္ရေသ့ႀကီးႏွင့္တကြမင္းသားႏွစ္က်ိပ္တို့သည္ 

စိန္ပန္း ပတၱျမားပန္း ေရႊပန္း ေငြပန္းမ်ားႏွင့္တကြပူေဇာ္ကန္ေတာ့ဟန္ပံုသ႑န္မ်ားကိုလည္းေရႊစင္ျဖင့္ သြန္းလုပ္၍ ဌာပနာႀကျခင္း။ ဤကဲ့သို႕ဌာပနာႀကျပီးေသာ္ ေတာင္သင့္ရာ လူတစ္ခ်ို႕ကို ေရြးခ်ယ္၍အေစာင့္အေရွာက္ထားျပီးေနာက္ ဆယ္ဆူေသာ ဆံေတာ္မ်ားဌာပနာရန္ ေစတီေတာ္တည္ရာအရပ္ကိုရွာေတြ႕ႀကေသာ္ ယခု ေမာ္လျမိဳင္ျမိဳ႕အထက္ျမစ္မႀကီးႏွစ္ေကြ႕ခဲြအကြာတြင္ အေရွ႕ဘက္ကမ္း၌သိုက္ျမိဳက္တင့္တယ္ရႈမညီးဖြယ္ေသာေတာင္တစ္ေတာင္ကို

ေတြ႕ျမင္သေဘာက်လ်က္ေန႕ရက္မႀကာမွီအတြင္း ထို္ေတာင္ေပၚတြင္ ေကာင္းစြာရွင္းလင္းခင္းက်င္းလႈဒါန္းပဲြလမ္း

သဘင္တို႕ျဖင့္ယခင္ဆံေတာ္ျမတ္မ်ားကို ပူေဇာ္သည္ႏွင့္မျခား ပူေဇာ္လႈဒါန္းႀကျပီးထိုက်န္ေသာဆံေတာ္ျမတ္၉၁၀)ဆူကိုေရွးနည္းအတူဌာပနာႀကေလကုန္၏။

ထို႕ေနာက္မွ မင္းတစ္က်ိပ္ႏွင့္တကြ ထက္၀က္ေသာဗိုလ္ပါတို႕သည္ ပထမဆံေတာ္(၁၁)ဆူကို ဌာပနာေသာဂူ၏အေပၚတြင္ ေစတီတည္လုပ္ရန္ျပန္လာႀကျပီးလွ်င္ ဘိနပ္ေတာ္(၁၅)ေတာင္အျမင့္(၁၈)ေတာင္ ရွိေစတီကိုတည္ထားႀကကုန္၏။ဤသို႕အားျဖင့္ ဆံေတာ္(၁၁)ဆူ ဌာပနာထားေသာေစတီေတာ္ ကိုဧကဒႆမေစတီေတာ္ဟုေခၚႀကလ်က္ ဘဲြ႕ေတာ္တံဆိပ္ခတ္ႏွိပ္ႀကကုန္၏။ 

ထိုေစတီေတာ္ ႏွစ္ဆူကိုဘိနပ္ေတာ္မွလံုးပတ္အက်ယ္အ၀န္း အျမင့္ပမာဥတူစြာတည္ႀကကုန္ရာ။ သကၠရာဇ္(၁၁၇)ခုႏွစ္အတြင္း၊ ျပီးေျမာက္ေအာင္ျမင္ျခင္းသို႕ေရာက္ေလသည္။

ထို႕ေနာက္ကာလေရြ႕လ်ားျပီး ဒႆမေစတီေတာ္ကို(အလယ္အကၡရာ”သ” ႏွင့္ ေနာက္ဆံုးအကၡရာ” မ” ကိုေျပာင္းျပန္ထား၍ မွားယြင္းေခၚႀကျခင္းအရ၊ ဒမသ ေစတီေတာ္ဟူ၍လည္းေကာင္း၊ ထိုေစတီေတာ္အနီးရွိ ရြာကိုလည္း ဒမသ ရြာဟူ၍လည္းေကာင္း၊ ေခၚေ၀ၚႀကေႀကာင္း၊ ထိုရြာသည္ေရွးအခါက က်ိဳက္မေရာျမိဳ႔နယ္အတြင္းပါ၀င္သည္။ လြန္ခဲ့ေသာ(၁၂၇၄)ခုႏွစ္ေလာက္က။က်ိဳက္မေရာ ႀကာအင္းႏွင့္ေကာ့ကရိတ္ျမိဳ႔နယ္မ်ားကိုခဲြျခားသည့္အခါ ေကာ့ကရိတ္ျမိဳ႕နယ္အတြင္းတို့

ထည့္သြင္းပါ၀င္ျခင္းျဖစ္ေႀကာင္း) ထိုဒမသဘုရား၌ႏွစ္စဥ္သႀကၤန္အခါတြင္ပဲြေတာ္က်င္းပျပဳလုပ္ႀကျမဲျဖစ္ေလသတည္း။

အထက္တြင္ေဖာ္ျပခဲ့ေသာ ဆံေတာ္(၁၁)ကိုဌာပနာထားသည့္{ ယခုေရလယ္ဘုရားႀကီး} ဂူႏွင့္ ခရီးတစ္မိုင္ကြာ(ေတာရေက်ာင္း)ဆင္ပုန္းဂူ၊ ထိုဂူမွႏွစ္မိုင္ကြာသကၤန္း(လွန္း)ေတာင္၊ ထိုေတာင္မွ ထား၀ယ္ျမိဳ႔သို႔အေရခံတိုးလွ်ိဳးေပါက္ေႀကာင္း၊ထို႕ျပင္ေရွးအခါက ဘုန္းႀကီးကြန္ေဒါင္ဟုေခၚေသာ(မြန္)တလိုင္းဘုန္းေတာ္ႀကီးတစ္ပါးသည္၊

ေရလယ္ဘုရားသို႕ရွိခိုးပူေဇာ္ဖူးေျမာ္ခညြတ္၀တ္ျပဳအာရံုခံအသြားအျပန္ပင္ ပထ၀ီကသိဏံကိုဆင္ျခင္ရန္အေႀကာင္းျဖင့္ ထိုဘုရားႀကီးဂူမွ(ေတာရေက်ာင္း) ဆင္ပုန္းဂူ၊ ထိုဂူမွသကၤန္း(လွန္း)ေတာင္သို႕ ေျမလွ်ိဳး၍ႀကြသြားေႀကာင္း၊ ထိုေတာင္၌ေနသန္႕၍သကၤန္း(လွန္း)ေသာေႀကာင့္၊

သကၤန္း(လွန္း)ေတာင္ဟုေခၚေႀကာင္း၊ ထိုဘုန္းႀကီးသည္ေလာကီပညာအျဖာျဖာကို ေကာင္းစြာတတ္ေျမာက္သည့္အေလ်ာက္ ပထမံေပါက္သျဖင့္ ၀ိဇၨာေျမာက္၍ေရႊေငြရတနာမ်ားရွိသည့္ ေနရာက္ုိသိျမင္နိုင္ေသာအစြမ္းသတၱိရွိေႀကာင္း၊။

ထို႔ျပင္(ေတာရေက်ာင္း)ဆင္ပုန္းဂူတြင္ ေရွးအခါကေရႊေငြရတနာမ်ားမွစ၍ လူတို႕ အသံုးအေဆာင္အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိ ေႀကာင္း၊ထိုပစၥည္းမ်ားကို မည္သည့္အခါျပန္ထားမည္ဟု ဂတိသစၥာႏွင့္ေခတၱငွားယူလိုလွ်င္ လိုရာပစၥည္းမ်ားကို ရနိဳင္ေလရာ၊ ၀ိပၸတၱိအခါတြင္ လူသတၱ၀ါအခ်ိဳ႔ ေရွးကဲ႔သို႔ ဂတိသစၥာတည္ႀကည္ျခင္းမရွိပါ၍ ေခတၱမွ်ဆိုလ်က္ ယူသြားေသာပစၥည္းမ်ားကို တစ္ဖန္ျပန္၍ မထားႀကေသာေႀကာင့္ ထို(ေတာရေက်ာင္း) ဆင္ပုန္းဂူသည္ပိတ္သြားျပီျဖစ္ေႀကာင္း။ ထိုဆင္ပုန္းဂူဟုေခၚတြင္ရျခင္းအေႀကာင္းမွာ ဘုရားအေလာင္းေတာ္ သည္ေကာင္းကင္ျပန္ေျမလွ်ိဳးဆဒၵန္ဆင္မင္းသနင္း၊ ဆဒၵါန္ဆင္မင္းတစ္ဘ၀ျဖစ္ျပန္ေတာ္မူစဥ္အခါက (ဤဂူမွသံုးမိုင္အကြာယခုဆင္ေတာင္ဟူ၍လူအမ်ားေခၚဆိုႀကေသာေတာင္တြင္) ဆဒၵါန္ဆင္မ်ိဳးေပါင္းမ်ားစြာႏွင့္ေပ်ာ္ေမြ႕ခါစိုးစံေနထိုင္လ်က္ရွိေလ၏။

ေဒ၀ဒတ္အေလာင္းဆင္မင္းလည္းဆင္ေပါင္းမ်ားစြာႏွင့္(ယခုမီးျပတိုက္ျပဳလုပ္ထားသည့္

ေဆးဘိုကၽြန္းေခၚ ေသာကၽြန္းတြင္) သီးျခားအုပ္ခ်ဳပ္မင္းလုပ္လ်က္ေနေလ၏။အခါတစ္ပါးဘုရားအေလာင္းႏွင့္တိုင္းျပည္ေထာင္ခ်င္း မသင့္မတင့္စစ္ခင္းႀကေလရာ ေဒ၀ဒတ္အေလာင္းႏွင့္ဆင္ေပါင္းမ်ားစြာမွာ။

ေကာင္းကင္ျပန္ေျမလွ်ိဳးနိဳင္သည့္စြမ္းရည္သတၱိမရွိႀကေသာေႀကာင့္၊ အရံႈးေပးလ်က္ေျပး၀င္ပုန္းေအာင္းႀကေသာဂူျဖစ္၍ ဆင္ပုန္းဂူဟုေခၚေႀကာင္း၊ထိုဂူေျမာက္ဘက္အနီးတြင္လည္း၊ ဆဒၵါန္ဆင္မ်ိဳးမွစြန္႕ခ်ခဲ႕ေသာက်င္ႀကီးတံုးသည္ ေက်ာက္ျဖစ္ေန၍ ထိုေက်ာက္တံုးေပၚတြင္ ေစတီေတာ္တစ္ဆူတည္ထားရာ ဘဲြ႔ေတာ္မွာကား ဆင္က်င္ႀကီးတံုးေပၚတြင္တည္ထားေသာေႀကာင ့္” ဆင္က်င္ႀကီးတံုးေစတီ” ဟု ယခုတိုင္ေခၚႀကေလေႀကာင့္၊ ၄င္းဆင္ပုန္းဂူေတာင္ဘက္ တရိပ္ေက်ာ္ေက်ာ္ကြာေသာ ပင္လယ္ထဲတြင္ အထိကရေက်ာက္ေဆာင္ႀကီးတည္လ်က္ရွိရာ၊

ထိုေက်ာက္ေဆာင္မွာေရက်မွသာလွ်င္ ထင္ရွားစြာျမင္နိဳင္ေႀကာင္း၊၄င္းေက်ာက္ေဆာင္ကိုရဲလွေက်ာက္ေဆာင္ ဟုေခၚႀကပါသည္။

ထိုရဲလွေက်ာက္ေဆာင္ေခၚတြင္ေႀကာင္းမွာ အေလာင္းစည္သူမင္းတရားႀကီးသည္ ဇမၺဴဒိပ္ကၽြန္းမ်ားကို ေဖာင္ေတာ္ႏွင့္လွည့္လည္ရႈစားရာ ထိုအခါကေက်ာက္ေဆာင္သို႕ ေဖာင္ေတာ္ကိုဆိုက္ကပ္ရႈစားေသာ္ ရဲလွေခၚမိဖုရားငယ္သည္ ေဖာင္ေတာ္မွဆင္းသက္ရႈစားေနခိုက္ မိဖုရားႀကီးက အေကာက္ဥာဏ္ျဖင့္ႀကံစီျပီးလွ်င္၊ ေဖာင္ေတာ္ထြက္ရန္အမိန္႕ေပးရာေဖာင္ေတာ္

ထြက္ခြာရေလသည္။

ထိုသို႔ထြက္ခြာျပီးေနာက္မွ ရဲလွမိဖု၇ားသိရေလလွ်င္ ေရွ႔ေနာက္ေျမာက္ေတာင္၀ဲယာရႈႀကည့္ပါေသာ္လည္း၊ ကယ္ဆယ္မည့္သူမျမင္၊ ေရအယဥ္သည္ တသြင္သြင္တိုးတတ္လာရာ၊ထိုအခါရဲလွမိဖုရားကေဒါသစိတ္ႏွင့္ အဓိ္ဌာန္ျပဳသည္မွာ ငါသည္မႀကာမွီပင္ဤေရးေဘးႏွင့္ဘ၀တစ္ပါးသို႔ေျပာင္းသြားရေတာ့မည္။

လားရာဘ၀၌ငါ၏အသံတစ္ႀကားသတၱ၀ါမ်ားကို စားရေသာကိုယ္ျဖစ္ရပါေစလို၏ဟုအဓိဌာန္ျပဳျပီးေနာက္။ေရနစ္ျမဳပ္ေသဆံုးသျဖင့္ အစိမ္းအ၀ါးျဖစ္ေနရာမိုးဦးအခါတြင္ ၄င္းေက်ာက္ေဆာင္မွ အသံႀကီးမားစြာႀကားရေသာ္ ရဲလွေအာ္သည္ဟု ေျပာေလ့ရွိႀကပါသည္။ေရလမ္းသြားလာသူတစ္ခ်ိဳ႕ လူတစ္ခ်ိဳ႕လည္းေလွေမွာက္ေလွပ်က္ ေရနစ္ေသေႀကဆံုးပါးျခင္းကို ရဲလွစားသည္ဟု ေရွးလူႀကီးမ်ားမွဆင္းသက္လ်က္ ယခုလူငယ္မ်ားတိုင္ ဆက္လက္၍စဲြလန္းခ်က္သေဘာႏွင့္ အခ်ိဳ႔ေျပာဆိုႀကပါေႀကာင္း သမိုင္းေဟာင္းတစ္ျဖာေပါရာဏစကားကို ေသခ်ာဥႆံုအလံုးစံု ေဖာ္ျပပါသတည္း။

မင္းသားညီေနာင္တို႕သည္ မိမိတို႔တည္ထားသည့္ ဒႆမေစတီေတာ္ကို ေန႕စဥ္မျပတ္အာရံုျပဳ၍ ပူေဇာ္ကန္ေတာ့ရေလေအာင္ ဘုရားအနီးအပါးတြင္ ျမိဳ႔ရြာတည္ေထာင္ရန္သေဘာတူညီႀကသျဖင့္ ၄င္းေစတီေတာ္ျမတ္၏ေတာင္ဘက္ ခရီးတာေပါင္း(၇၅၀၀)ကြာေသာ ေကာ့ဘိန္းအရပ္တြင္ သကၠရာဇ္(၁၁၇)ခုႏွစ္မွာပင္ ျမိဳ႕ရြာတည္ေထာင္ျပီးလွ်င္ေနာင္ေတာ္အႀကီးဆံုးသည္ စီမံအုပ္ခ်ဳပ္မင္းလုပ္ စိုးစံေလ၏။

ထိုျမိဳ႔၏အမည္မွာရမၼာပူရ-ရမၼ၀တီ ဟူ၍ႏွစ္မည္တြင္ေႀကာင္း 

၄င္းျမတ္စြာဘုရားပရိနိဗၺာန္စံလြန္ေတာ္ျပီးေနာက္သကၠရာဇ္(၁၅၇) ခုႏွစ္အတြင္း(မြန္)တလိုင္းမင္း မွိန္းပြန္ဒုရပ္က ထိုျမိဳ႔ေဒသသည္ ဥတုသပၸာသမညီမွေရာဂါေ၀ဒနာထူေျပာသည္ဟူ၍ျမိဳ႔သစ္တည္ေထာင္ရမည္ဟု အမိန္ကေတာ္အတည္ျပဳျပီး၊ အလြန္ေတာျမိဳင္ႀကီးသျဖင့္ ဥေဒါင္းေပါမ်ားေသာျမစ္ေလးမႊာဆိုင္ ျပြန္ဇလိုင္အနားရွိေတာမ်ားကို ခုတ္တြင္ရွင္းလင္းျပီးလွ်င္ ျမိဳ႔ရြာတည္ေထာင္ေလ၏။၄င္းျမိဳ႕ကိုလည္း ပထမအမည္ျဖစ္ေသာ ရမၼာပူရ-ရမၼ၀တီ ဟူ၍အမည္ႏွစ္မည္လံုးပင္ေခၚတြင္ျပန္ေလ၏။ေနာက္မ်ားမဘကာမီွ ထိုမင္းမ်က္စိကြယ္ေတာ္မူေသာေႀကာင့္ ၄င္းျမိဳ႕ကို တလိုင္းဘာသာျဖင့္ ုထံုမြတ္လံုဟုေခၚေခၚႀကျပန္ေလ၏။ျမန္မာျပန္ဆိုေသာ္ မ်က္လံုးကန္းျမိဳ႔ ျဖစ္သည္။

ထိုျမိဳ႕တည္ေထာင္သည့္ေနရာတြင္ ဥေဒါင္းေပါမ်ားေဥာ ေတာႀကီးျမိဳင္ႀကီးမ်ားကို ခုတ္တြင္ရွင္းလင္း တည္ေထာင္ရေသာေႀကာင့္ ေမာရျမိဳင္ဟုေခၚႀကသည္။ ၄င္းအမည္မွာ ကာလေရြ႕လ်ား၍ယခု ေမာ္လျမိဳင္ဟုေခၚႀကေပသည္။ ထို႕ေနာက္ သကၠရာဇ္(၁၁၇)ခုႏွစ္၌ပင္ မင္းသားတစ္က်ိပ္တို႕သည္ မိမိတိုကေရလယ္ေက်ာက္ေဆာင္ေပၚတြင္တည္ထားေသာ ဧကဒႆေစတီေတာ္ အနီးအပါးတြင္ ျမိဳ႔ရြာတည္ေထာင္၍ေနႀကေလ၏။ ထိုျမိဳ႕ကို(မြန္-တလိုင္းဘာသာျဖင့္ တံုေဇာင္ဟမာဟမစ္ တံုေဇာင္ပီ ဟူ၍ ႏွစ္မည္နာမေခၚေ၀ၚႀကေလသည္။ ျမန္မာျပန္ေသာ္ သမုဒၵရာနားျမိဳ႔- ပင္လယ္နားျမိဳ႕ ဟုဆိုလိုသည္။

ျမတ္စြာဘုရားသခင္ ရွင္ပင္ဘုရား ႀကြသြားနိဗၺာန္ စံယူေတာ္မူျပီးေနာက္ သကၠရာဇ္(၂၃၇) ခုႏွစ္ သို႕ေရာက္လပ္ေသာ္ သီဟိုဠ္ကၽြန္းကို ထီးျဖဴအုပ္ခ်ဳပ္စီုးစံေတာ္မူေသာ ေဒ၀ါနံပီယတိႆမင္းျမတ္သည္ သမာဓိဥာဏ္ပညာျဖင့္ အႀကံျဖစ္ေတာ္မူ၍ သီရိဓမၼာေသာက နာမျပန္႕သင္း ဧကရာဇ္မင္းျမတ္၏ ႀသရႆရင္ႏွစ္ ရဟႏၱာျဖစ္ေတာ္မူေသာ မဟိႏၵေထရ္အရွင္ျမတ္အား ေလွ်ာက္ထားမူေလသည္မွာ ဘုရားရွင္ကိုယ္ေတာ္ျမတ္၏ ဆံေတာ္မွစ၍ သရီယဓါတ္ေတာ္တို႕တည္ေနကိန္းေအာင္းေတာ္မူေသာ အရပ္ေဒသမ်ား၌ ျမတ္စြာဘုရားရွင္၏သ႑ာန္ကို မဖူးမျမင္ရသျဖင့္ ႀကည္ညိဳျခင္းနည္းပါးလိမ့္မည္ျဖစ္ ေသာေႀကာင့္

ျမတ္စြာဘုရားရွင္၏သ႑ာန္ေတာ္ထုလုပ္ျပီးလွ်င္ အရွင္ဘုရားတို႕၏တန္ခိုးေတာ္တို႕ျဖင့္ ထိုထိုသို႕ေသာအရပ္ေဒသမ်ားသို႕ ရုပ္ပြားေတာ္မ်ားႀကြေရာက္ပါေသာ္ ဘုရားရွင္ကိုယ္ေတာ္တိုင္ကို ဖူးေျမာ္ေတြ႕ျမင္ရသကဲ့သို႕ သဒၶါတရားပြားမ်ားႀကပါလိမ့္မည္။

သို႕ျဖစ္ပါေသာေႀကာင့္ ရုပ္ပြားေတာ္မ်ားထုလုပ္ရန္ တကာေတာ္တာ၀န္ခံပါမည္။အရွင္ျမတ္က 

သာသနာေတာ္တည္ရာ ျမန္မာျပည္သို႕ ရုပ္ပြားေတာ္မ်ားႀကြေရာက္ေတာ္မူပါေအာင္

ရြက္ေဆာင္ပါမည့္ အေႀကာင္းႏွင့္ေလွ်ာက္ထားအသနားခံေလက 

အရွင္မဟိႏၵေထရ္ျမတ္သည္ ေကာင္းျပီဟု၀န္ခံ ျပီးကာလ

ရဟႏၱာေထရ္ျဖစ္ေတာ္မူေသာ ဥပတိႆမေထရ္အားေဆာင္ရြက္ရန္ 

တာ၀န္ခံထားေလရာ ေဒ၀ါနံပီယတိႆမင္းႀကီးသည္ 

ဂြမ္းဆီထိပမာ၀မ္းေျမာက္၀မ္းသာျဖစ္၍ နန္းေတာ္သို႕ျပန္ေလ၏။

Credit to http://buddhismworld.ning.com/profiles/blogs/6371237:BlogPost:398786

လက္ရွိတင္ခဲ့ျပီးေသာ က်ိဳက္ခမီေရလည္ဘုရားသမိုင္းေႀကာင္းအစႏွင္႔အဆံုး
http://kyaikkami-myanmar.blogspot.com/p/blog-page_37.html